KIZILBAŞ-ALEVÎ KADINI

KIZILBAŞ-ALEVÎ KADINI



Pir Anadır hak meydanın baş tacı
İbrikçi, meydancı, süpürgeci bacı
Gözcü, kapıcı, meydan Güruh-u Naci
Naciye’den sır geldim nurdayım erenler
Pir Nizar Daylemî


Haşim Kutlu erkek egemen anlayış yüzünden üçlemeyi Hakk-Naci-Naciye olarak batın ile sırladıklarını; Hakk-Muhammed-Ali diyerek İslam’lara ise zahirle sırladık diyor ya öyle işte. Yani şöyle diyordu Haşim Kutlu:

ÇEPEÇEVRE ERKEK HÜKÜMRAN BİR ANLAYIŞLA KUŞATILMIŞ YASAKLI BİR İNANÇ OLMAK KİMİ TEDBİRLERİ ZORUNLU KILAR.

Pir Anaları, kadınları batın ile savunduk mecburen. Zöhre, Münüre, Sanem gibi kadın ozanlarımızın olduğunu ama sayı olarak 12 ye kadar saydığımı hatırlıyorum. Tabi okurken denk gelen kadarıyla. Çok daha fazla olabilir.

Kadın Alevîlik öğretisinde çok önemlidir. Çünkü Alevîler yaratılmaz, doğarlar. Doğumun kaynağı KADIN’DIR…
Miras hakkı, boşanma hakkı, dans edebilme hakları var; türban gibi zorunlulukları yok, Harem selamlık uygulamasına maruz kalmazlar. İbadet için ceme alınırlar. Erkek toplantılarında bile karşılıklı içki içebilirler. Sesleri HARAM değildir. Saz çalıp, nefes okuyabilirler. Pervane olup çarha dönebilirler. Tokalaştı diye olmayan abdestleri BOZULMAZ… Kamera görünce AY AY AY KAMERA KAMERA diye feryat etmezler. Kadınların şahitlikleri kabul edilir Alevîlikte. Ne utanç verici ya KADININ ŞAHİTLİĞİNİ bile kabul etmeyen dini inançlar var. Alevîlikte tek eşlilik esas olduğu için kadınlarımız kumalara tahammül etmek zorunda kalmazlar. Kadın Ayin-i Cem’de DEDENİN yanında yerini alır.
(İstisnalar varsa bile bu kişiyi bağlar Alevîliği bağlamaz.)

Pir Nizar Daylemî şöyle diyordu Hak meydanında:

“Pir Anadır hak meydanın baş tacı”

Ve :

Naciye çocuklarıyız bildiniz mi erenler? Babamız Naci’dir. Bu nedenle şeriatte bize GÜRUH-U NACİ derler amma Marifet Kapısında erenler öyle söylemez. Marifet Kapısında biz ANA NACİYE çocukları olarak anılırız. Marifet Kapısı “ölmeden ölmek” kapısıdır. O kapıda künyemiz ANA NACİYE ile anılır. Hakikat yolculuğuna Naciye çocukları olarak çıkarız.

Daha ne denir? Ölüme KADIN ADI ZİKREDEREK çıkarız diyor PİR… Hakikat yolculuğuna Erkek, Peygamber, Pir, Allah çocuğu değil ANA NACİYE ÇOCUĞU OLARAK ÇIKARIZ…
Dinler kadını tensel ve cinsel özellikler nedeniyle olumsuzlarken Alevîlik onu baş tacı eder. Düşünebiliyor musunuz?
Kadın Alevîliğin gururudur. Bir kadın Hak Meydanın baş tacı edilip ona dönülüp saygı duyuluyorsa başka ne denir?

# Alevî kadınlar dini törenlerde başörtüsü kullanmadıkları gibi yaşmak, çarşaf, peçe yada yüz örtüsü (ummanda olduğu gibi) takmazlar.

Kadın tecrit (soyutlama) edilmemiştir, erkeklerin toplantılarına serbestçe katılabilir, onlarla yemek yiyebilir, dinsel-kültürel toplantılarda konuşma yapabilir.

Çiftlerin, yani kadın ile erkeğin birlikte yaptığı dansların yanı sıra, Alevî yaşamında modern ya da eski Türk müziği tarzında müziklere de yer vardır, içki yasak değildir. Bir konferans ya da konuşmada İNŞALLAH gibi tumturaklı dinsel sözler nadiren kullanılır. Ali ile ilgili vecizelerde fazla kullanılmaz.#
(# Anton Jozef Dierl, Anadolu Aleviliği, Ant yayınları)

(İnşallah gibi tumturaklı sözler nadiren kullanılır diyor ya üstad: ne yapalım? bu toplumda yaşıyoruz. Her gün bakkalda, dolmuşta, okulda, çarşıda söyleniyor; öz Alevîlerin de bu sebepten ağzından kaçıyor işte Ya umarım der yada keşke deriz )

Alevîlikte: “eline, beline, diline sahip ol” anlayışı vardır. Bu anlayış her Alevînin dilinde, belleğindedir ve ona rehberdir. Bel’e sahip olma anlayışı erkeğin eşine sadakatli olmasını gerektirir. Aldatmayı ve doğal olarak yuva yıkmayı önleyen mükemmel bir rehberdir. Bu 3 sözcük kadına olan saygının ve aile kurumuna verilen değerin göstergeleridir. Elbet bu üç sihirli sözcüğün anlamları ve anlatmak istedikleri bunlarla sınırlı değildir ve de kadın içinde geçerli olan, mükemmel birer yol göstericidirler.

Alevîlerin cennetle işleri olmadığı için, cennette her erkeğe 72 HURİ verileceği fikrini reddederler ve çok fazla tepki gösterirler. Cennet alem, safa, eğlence yeri değildir.
Cennette erkeğe Huri veriyorlar da; kadın için ne var NURİ mi? J Gılman diyorlar ya neyse… Alevîlerin cennetle işi yoktur. Alevîler devriyeye inanırlar ve kamil insan olmayan vasat insan için -DEVR edip geleceklerini bildikleri için- hakka yürüyenin arkasından DEVRİ ÂSAN OLSUN yani devr’i kolay olsun diye gülbank okurlar. Cennetle işleri yoktur Alevîlerin. Alevîlerin evi cennet eşleri de huridir. Kızılbaşlara göre her şey bu dünyadadır.


İbreti emelim insana hizmet
Hacıya Hocaya kalmadı minnet
Eşim bana huri, evimde cennet
İbriği tespihi kırdım da geldim
İbretî


Ayıp değil midir ademe minnet
Başına çalınsın huriyle cennet
Dostluk pazarında olmaz muhanet
Huri gılman senin olsun sen benim
Muhlis Akarsu


Dört kitabı torbaya koyup astım
Cennet hurisinden ilgimi kestim
İbretî


Talip yolu ta ezelden kardeş bacıdır
Kardeş bacı tanımayan zehirden acıdır
Hasan Sanî

>>>………… doğan ve doğuran, bağışlayan ve esirgeyen, besleyen ve büyüten, söyleyen ve söyleten, EVRENSEL YARATICI KADIN-ATA’DAN söz etmiş oluyordum. KADİM Kızılbaş yolağında ne soy, ne de boy BABAYA GÖRE DEĞİLDİR… KIZILBAŞLARIN BAŞLARI ANALARINA BAĞLIDIR. BABA ANCAK İKİNCİ DOĞUMLARINDA SÖZ KONUSU EDİLİR. İKİNCİ DOĞMA İKRARDAN GEÇMEKLE OLUR.
Erkek egemenliği ve onun şiddetle ördüğü yaşam tarzı, ne kadar inkarcı ve ne kadar yok sayıcı olursa olsun, bu coğrafya üzerinde oldukça derinlere kök salmış KADIN-ATA’ya ait kültür varlığını, inanç varlığını ortadan kaldıramamıştır. O BİR BİÇİMDE KENDİSİNE YAŞAM ALANI BULMUŞTUR. BUNUN EN KÖKLÜ YAŞADIĞI İNANÇ ALANI KIZILBAŞLIKTIR…… <<< (*)

(*) Haşim Kutlu, Kızılbaş Alevîlikte Yol Erkân Meydan

Baba ancak 2. doğumda söz konusu edilir… düşünün ancak ikincide o da ata olarak değil işte güme gitmesin diye azıcık söz konusu edilir. Size çeşitli yazılarımda ikrar iman kapısı, kapı haklama, örtüler, mescid duvarına değil birbirine secde, niyaz; ana Naciye, ilk ata gibi şeyleri yazarken haksız olmadığımı görüyorum. Hele hakikate ana Naciye çocukları olarak çıkmamız, erkek adı zikretmememiz gerçeği bunun güzel örneğidir. Hele südur, doğuş, türüm inancına ne buyrulur. Südur öğretisi tamamen kadın ata kültüne dayanır. Alevîlik kadına değer verir. ERKEK ATA yerine KADIN ATA’nın kullanılması, soy ile boy’un kadına bağlı olması bunun ispatıdır. Melulî Baba yani Latife’nin söylediği

Ta ezelden nuru kandil
Fatıma anamızdır bil

Nefesi kadın ata inancının göstergesidir. Burada Fatıma zahirdedir. Alinin eşi değil bizzat NACİYE’dir. Pir Hasani Sani Hakkın emri rızası adlı kitabında Fatıma kelimesini kullanırken parantez içinde karşısına NACİYE ismini ekler. Alevîliğin Fatımayı İslam egemenliği nedeniyle NACİYE yerine kullandığının kanıtıdır pir hasan saninin bu yöntemi.


Üryan büryan gir o meydana can isen
Üç ANADAN yedi âlem rağma geldi bugün

Daylemî Hakk’ım, Hakk bende mevcut
Faş ettik sırrı meydana mey sunuldu bugün
Pir Nizar Daylemî

Hakkım Hakk bende mevcut diyor ya pir: ENEL HAKK…

Yazılarımın altına yol cümleden uludur sözünü eklerim hep… Aslında tek anlamını biliyordum şu dakikaya kadar ÇOK ŞAŞIRDIM ASLINDA BİLMEDEN BİR SIRRI YAZAR DURURMUŞUM… Bakın Haşim Kutlu ne diyor:

“ Kızılbaş yolunun batın yüzünde “YOL, ANADIR” baba ise erkândır. Ve Kızılbaş erkânınca YOL CÜMLEDEN ULUDUR.”

Yol ana, cümle erkândır. Yani kurallar ve erkek, … bilen bilir bilmeyen bilmez dedikleri işte. YOL (kadın) CÜMLEDEN ULUDUR. Zahirde yol Alevîlik, cümle bizler iken; Batında Yol kadın oluyor cümle erkân oluyor. KADIN ERKÂNDAN ÖNEMLİDİR. YANİ KADIN ERKEKTEN ÖNEMLİDİR…

Bir daha yol cümleden uludur sözünü yazılarımın altına eklemeyi düşünmüyorum

Ne diyelim Pirler buyurduysa kıl yumağı olan bizlere (erkeklere) uymak düşer

YOL CÜMLEDEN ULUDUR eşittir KADIN ERKEKTEN ULUDUR o da eşittir Alevîlik bizlerden uludur. Kadında, Alevîlikte korunmalı, kollanmalıdır.

Alevîlik bir ummandır diyoruz ya yanılmadığımızı görmek güzel… Bakalım daha Alevîliğin ne sırlarını göreceğiz… Kadın konusunda Alevîliğin duyarlığı zaten bilinen bir gerçekti. Onun için bu yazının devamının geleceğini söylemek istiyorum. Kadın konusu bile gördüğünüz gibi Alevîliğin İslam olmadığı gerçeğinin ipuçlarıyla doludur. Ne veya hangi konuda yazarsan yaz Alevîlik ile İslam çelişiyor ve farklı oldukları ortaya çıkıyor…

İşte asıl sorun son yıllarda bu İslamcılık fikrinden ve erkanın bozulmaya başlamasından kaynaklandı. Hepimize görev düşüyor. Yüzülen derilerden, asılan pirlerden biraz sevgiyle onların yoluna ihanet ettiğimizi düşünüyorsak artık Alevîliği yeşertmenin zamanıdır.
Bakın Haşim Kutlu ne diyor:

“ 60lı yılların sonuna doğru meydana çıkan bu savrulmalarda bu tahribatın büyük etkisi vardır. Bugünkü yol, erkân sıkıntısının bir ayağı da bu noktaya oturur. YOL VE ERKÂN KADIN ANALARIN HİMAYESİNDEYKEN YAŞAMAKTAYDI. Her ocağı esasta tüttüren onlardı. Onlar (kadın analar) terk edince BABALAR REHBERLER PİRLER zaten çoktan terk etmişlerdi.”

Hangi toplum, topluluk, halk olursa olsun KADIN yoksa orada hayat yoktur. Kadın Analar yetişmez, dergâhlar açılmaz, erkân sürdürülmezse az kaldı Alevîlik’te yok olacak… Bunu herkes söylüyor…

Her kimseniz: YOL SİZE, SİZ YOLA MUHTAÇSINIZ…



Hakkullah adıyla para toplayan sahte dedeler yada düşkünler yok muydu? Bugün açılan Cemevleri’ne kim dedelik edecek bunu da düşünmek gerek… İzzettin Doğan mı, çamuroğlu mu, akp mi?
Çok fazla uzağa gitmeyin daha 1600lü yıllarda Pir Kul Himmet yazmadı mı, İzzettin’in yetiştirdiği dedelerin benzerleri için onca satır?

Dedelik edersin gezdiğin yerde
Muzurluk edersin azdığın yerde
Yarmayı, bulguru sezdiğin yerde
Dedeler siz yağmadan mı geldiniz

Halifelik nişanı vardır börkünde
Çok keramet vardır sarı kürkünde
Arpa mıdır Buğday mıdır terkinde
Dedeler siz yağmadan mı geldiniz

Kul Himmet’in bu sözüne küstünüz
Hasım olsun hırka ile postunuz
Talipleri damızlıktan kestiniz
Dedeler siz yağmadan mı geldiniz



Halifeciler, Alevî kılıklılar her zaman var bugün de olduğu gibi… Umut sizde dostlar…



YOL CÜMLEDEN ULUDUR DEMENİN ZAMANIDIR…




DİYELİM Mİ?




ENE’L HAKK




YOL, CÜMLEDEN ULUDUR (Yol, Alevîlik; cümle biz; yol kadın, cümle gene biziz erkek olarak)